A primeira pedra: o mosteiro no gótico
Unha das imaxes máis características de Santa Clara de Pontevedra é a da súa ábsida, o espazo da cabeceira que acolle o altar maior. As ventás que se abren nela son aquí apuntadas e estíranse, erguéndose cara o ceo, nun sentido que non só fai ao edificio lixeiro senón que deixa pasar a luz e contribúe á espiritualidade da Baixa Idade Media. Porque iso é o edificio: herdeiro da súa sociedade. Este é un tipo de arte propia do tempo: o gótico, máis lixeiro e luminoso que o románico.
A edificación do mosteiro é de longo percorrido, sostida polas doazóns das familias burguesas, ao que se engade a xestión do patrimonio. Quizais o edificio no que se instalan fose anterior, acaso un anterior mosteiro templario. O que está claro é que en 1339 xa se levaba a cabo alí a obra de Santa Clara. En calquera caso, a cabeceira gótica que o caracteriza houbo de construírse no ano 1362, como figura na documentación monástica, e desta segunda metade do século XIV procede o máis destacado do conxunto arquitectónico.
A igrexa ten unha planta con características comúns a outros templos e arquitectura das ordes femininas mendicantes galegas da Baixa Idade Media: unha única nave cunha ábsida poligonal ou rectangular máis estreita. Así ocorre cos templos das clarisas de Ribadeo ou das dominicas de Belvís en Compostela. E deste século XIV son tamén o tímpano da igrexa, hoxe mudado, coa Virxe e o Neno no centro e as imaxes de San Francisco e de Santa Clara aos lados, e o arco que permite acceder ao mosteiro, con imaxe tamén da santa.
